Tarihin gördüğü en büyük hava aracı ve Nazi Almanya’sının yolcu hava gemisi LZ 129 Hindenburg adlı zeplin, 6 Mayıs 1937’de, Frankfurt'tan New York'a yaptığı yolcu uçuşunun ardından iniş yapmaya hazırlanırken alev almış ve tamamen yanmıştır. Hindenburg Felaketi, zeplinin, New Jersey eyaletindeki Lakehurst Donanma Hava İstasyonu'ndaki bağlama direğine yanaşmaya çalışırken gerçekleşen bu kazaya verilen isimdir. 36 kişinin hayatını kaybettiği kazanın sonucunda modern havacılık başlamış ve uçakların popülaritesi artmıştır. Bununla birlikte mucize eseri 97 yolcu ve 62 mürettebat hayatta kalmayı başarmıştır. Ancak hayatta kalmayı başaranların birçoğunun vücudu yangında tanınmayacak hale gelmiştir. 30 yılı aşkın süredir 2000’den fazla defa uçuş için kullanılan zeplinlerde kimsenin burnu bile kanamamasına rağmen bu uçuş sonucunda seyahat için kullanılan zeplinler tarihe karışmıştır.
1933 yılında Naziler Almanya’da iktidarı eline aldılar ve hızla güçlendiler. Bu dönemde Naziler teknolojik olarak dünyaya birçok şey kattılar. Ayrıca iktidarda oldukları süre boyunca kendilerinin üstün ve başarılı olduğunu göstermek için birçok gövde gösterisi yaptılar. Bu gösterilerden biri de Hindenburg zepliniydi. Rudolf Sauter’in başmühendisliğini yaptığı zeplin, 1931 yılında Nazilerden önce inşa edilmeye başlandı ve 1936’da yapımı tamamlandı. Nazilerin propaganda bakanı Paul Joseph Goebbels zeplinin adının Hitler olmasını istemişti ancak bu çabaları sonuçsuz kaldı ve zepline dönemin devlet başkanı Paul von Hinderburg’un ismi verildi. İlk uçuşunu halka yapılan referandum sonucu Brezilya’nın Rio kentine yapıldı.
Hindenburg zeplini pahalı bir zeplindi ve aynı Titanik’i andırıyordu. Tıpkı Titanik gibi muhteşem restoranları, şatafatlı yolcu kabinleri, sıcak suyu, havalandırması ve 7 milyon fit küp yüksek derecede yanıcı hidrojen gazıyla dolu olmasına rağmen sigara içenler için bile bir salonu olan oldukça lüks bir zeplindi. Hatta zeplinin sahipleri zeplini daha da lüks hale getirebilmek için ünlü piyano firması Julius Blüthner’e hafif bir piyano yaptırdılar. Bu piyano Hinderburg’un ilk senesinde kullanıldı.
Hinderburg faaliyete ilk geçtiğinde Nazi rejimi onu bir propaganda aracı olarak düşünüyordu. Bu yüzden zeplini Alman gücünün bir sembolü olarak gösterdiler. Naziler Hinderburg’un ilk uçuşunu I. Dünya Savaşı sonrası silahsızlandırılmış bir bölge olan Rheinland’ın işgalini oylayan referandum ile aynı güne getirdiler. Dört gün boyunca Nazilerin propagandasını yaptı. Aynı yıl olimpiyat oyunlarının açılışında da başrol oynadı ve arkasında büyük bir olimpiyat bayrağı ile gövde gösterisi yaptı. Zeplin o kadar Nazilerle birlikte anılır oldu ki kuyruğunda gamalı haçlar bulunurdu. Bu durum zaman zaman Hinderburg’un bombalanma tehlikesi geçirmesine sebep oldu.
1937 yılına gelindiğinde Alman mühendisler zeplinde bazı değişiklikler yapmaya karar verdiler. Kaldırma gücünü arttırmak isteyen mühendisler, zeplinin içindeki helyum gazını hidrojen gazı ile değiştirmişlerdi. Bunun sebebi tam olarak bilinmese de helyum gazının Amerikan tekelinde sürekli ambargo uygulanan bir ürün olduğu için bunun yerine hidrojen gazı kullanılmasına mecbur bırakıldığı düşünülmektedir.
3 Mayıs 1937 tarihinde Frankfurt’tan havalanan zeplin Atlantik okyanusuna ulaştı. Amaç New Jersey’e gitmekti. 6 Mayıs’ta varış noktasına ulaşan zeplin, kötü hava koşulları sebebiyle havada beklemeye başladı. Akşam üstü şartların iyileştiğini düşünen yer ekibi inişi onayladı. Kaptan iniş için saat yediyi bekledi. Akşam yedide inmeden önce pilot hidrojen gazının az miktarda dışarı salınmasını istedi. Bu durum felaketin ana etmenlerinden biri oldu. Zeplin yere inmek üzereyken zeplinin kuyruğunda bir kıvılcım oluştu ve dışarı salınan yanıcı hidrojen gazı sebebiyle zeplin bir anda alev topuna dönüştü. Zeplin sadece bir dakika içinde yanıp kül oldu.
Kazaya sebep olan kıvılcımın oluşumuyla ilgili birçok görüş ve komplo teorisi ortaya atıldı. Nazi Almanya’sı ABD’nin kendilerine yönelik bir komplo hazırladığını iddia etti. Ancak bilim dünyası olaya daha farklı açılardan bakmıştır. Bazı bilim adamlarına göre havanın kötü olmasından dolayı toprağın ıslak olması ve yere bağlanan iplerin elektrik üretmesi sonucu kıvılcım ortaya çıkmış ve bu kıvılcımın hidrojen gazıyla birleşmesi sonucu zeplin yanmıştır. Başka bir teoriye göre zeplin, elektrik yüklü bulutlardan geçerken fazla elektrik almıştır.
Sonuç olarak Hinderburg felaketi kimilerine göre Nazilerin gösterişlerinin sonucu, kimilerine göre bir komplo olsa da bu felaket bir dönemi bitirmiş ve dünya için yepyeni bir dönem başlatmıştı. Artık havacılık sektöründe zeplinlerin dönemi kapanmış, zeplinler yerlerini uçaklara bırakmışlardı.
Britannica, “Hinderburg”, Erişim:21.10.2023, https://www.britannica.com/topic/Hindenburg
Histroy, “The Hindenburg disaster”, Erişim:21.10.2023, https://www.history.com/this-day-in-history/the-hindenburg-disaster
Smithsonian Magazine, “What Really Felled the Hindenburg?” Erişim:21.10.2023, https://www.smithsonianmag.com/smithsonian-institution/80th-anniversary-hindenburg-disaster-mysteries-remain-180963107/
Histroy, “The Hindenburg Disaster: 9 Surprising Facts”, Erişim:21.10.2023, https://www.history.com/news/the-hindenburg-disaster-9-surprising-facts
Çoğu zaman kendisine atfedilen kutsallıkla birlikte anılan öğretmenlik mesleğinin de bir tarihsel süreci...
Sicarii olarak tanımlanan grup adını suikast faaliyetlerinde kullanılan hançerden almaktadır. Kısa ve kıvrımlı olan...
Amerikan İç Savaşı, ekonomileri tarıma dayalı olan ve köleleri iş gücü olarak kullanan Güney...
Suriye ve Mısır önderliğinde Arap Devletleri 1973 yılının 6 Ekim’ine denk gelen Ramazan ayının onuncu gününde,...
Vaat Edilmiş Topraklar (Arz-ı Mev’ud), Tanrı'nın Hz. İbrahim'e ve onun soyundan gelenlere verdiğine inanılan...
Hitler'e karşı savaş başladığında neredeyse tüm Yahudi örgütleri müttefiklerle güçlerini...
Ortadoğu'yu kan gölüne çeviren İsrail'in kuruluş süreci de katliamlarla doludur. İsrail'in...
30 yıl savaşları 1618-1648 yılları arasında Almanya merkezli gerçekleşen ama bütün Avrupa’yı içine...
1578 yılında Portekiz Kralı, Muhammed El Mütevekkil’e destek vermek amacıyla ordusuyla Fas’a çıkarma...
Günümüzde neredeyse her alanda kullandığımız bir ürün olan şeker, Hindistan'dan başlayarak...