Süleyman Mabedi ve Yahudilerin Ağlama Duvarı

Yahudi kaynaklarına göre M.Ö. 1000 yıllarında Hz. Davut Kudüs'ü fethetti ve şehri yeniden inşa ederek Yahudi toplumunun başkenti haline getirdi. Yahudiler, Filistin'e yerleşmelerinin hemen ardından "Mişkan" adı verilen taşınabilir bir tapınakta ibadet ediyorlardı. On Emir'i içeren ahit sandığı da Mişkan'da "kutsalların kutsalı" olarak adlandırılan bölümde muhafaza ediliyordu. Ahit sandığının çadırdaki korunmasızlığından rahatsız olan Davut as. hem ahit sandığını korumak hem de Tanrı'nın evi olarak kabul edilecek görkemli bir mabet inşa etmek istedi. Ancak Tanrı onun bunu yapmasına izin vermedi. “Benim adıma ev yapmayacaksın, çünkü sen savaş adamısın ve kan döktün” (1 Tarihler 28:3). Davut as. bu emre itaat ederek mabedi inşa etmekten vazgeçti. Fakat oğlu Hz. Süleyman’a mabet için kaynak hazırladı ve ona mabedin nereye inşa edileceğini gösterdi.

Bunun üzerine İsrailoğullarının Mısır'dan çıkışının 480. yılında Süleyman Mabedi inşa edildi. M.Ö. 970’ten 930'a kadar hüküm süren Hz. Süleyman, mabedin inşasını M.Ö. 966'da başlatmıştır. Süleyman Mabedi’nin inşası yedi yıl sürmüştür ve tamamlanması Hz. Süleyman'ın saltanatının on birinci yılında gerçekleşmiştir. Mabet üç bölümden oluşmuştur:

1-Kutsallar kutsalı: İç oda anlamına gelmektedir. Ahit sandığının ve keruvların bulunduğu bir odadır.

2-Kutsal yer: Kutsallar Kutsal’ının önünde yer alan bölümdür. Mabette yapılacak ibadetlerde ana bölüm olarak işlev görmektedir.

3-Eyvan: Kutsal Yer’in önünde bulunan Eyvan, kutsal bölgeyi kutsal olmayandan ayırmak için yapılmıştır. Süleyman Mabedi pek çok değişiklik ve yenileme geçirmiş ancak M.Ö. 586'da, Babil Kralı 2. Nebuchadnezzar tarafından yıkılmıştır.

İkinci Tapınak, Yahudilerin Babil'deki sürgünlerinden Pers Kralı Koreş'in çıkardığı ferman uyarınca Kudüs'e geri dönmelerine izin verildikten sonra; M.Ö. 538 civarında yeniden inşa edilmeye başlandı. M.Ö. 515'e gelindiğinde Yahudi sakinler İkinci Tapınak’ın inşasını tamamladılar. Yahudilerin, Makedonyalı Büyük İskender'in tanrılaştırılma iddiasını reddetmeleri üzerine tapınak, M.Ö. 332'de yıkılmaktan kıl payı kurtuldu. Bu İkinci Tapınak, sürgün sonrası dönemde Yahudi yaşamının dini merkezi olarak hizmet etti.

İkinci Tapınak Dönemi farklı dönemlere ayrılmıştır: Pers dönemi (M.Ö. 586-332); Helenistik dönem (M.Ö. 332-63); ve Roma dönemi (M.Ö. 63-M.S. 324).

M.Ö. 37 yılında Kral Herod Tapınak Dağı'nı genişletti ve halkın onayıyla tapınağı yeniden inşa ettirdi. M.S. 70 yılında Kudüs kuşatması sırasında Romalılar tarafından tapınak tekrar yıkıldı. Roma, İkinci Tapınağı yıktığında yalnızca bir dış duvar ayakta kalmıştı. “Ağlama Duvarı” olarak bilinen istinat duvarının günümüze kadar geleni bu duvarın küçük bir kısmıdır. Romalılar muhtemelen o duvarı da yıkarlardı ama bu onlara çok önemsiz gelmiş olmalıydı; tapınağın parçası bile değildi, yalnızca Tapınak Dağı'nı çevreleyen bir dış duvardı. Ancak Yahudi dünyasının en kutsal binasından geriye kalan bu kalıntı kısa sürede Yahudi yaşamının en kutsal noktası haline geldi.

İlk tapınak M.Ö. 586'da Babilliler tarafından yıkılıncaya kadar burada kurban ibadeti kutsal hizmetin baskın biçimiydi. Elli yıl sonra aynı yerde İkinci Tapınak tamamlandı ve kurban törenleri yeniden başladı. İncil'e göre Süleyman Tapınağı, Musa'nın Tapınağı'nın yerini aldı. Yahuda’da Tanrı’ya meşru kurban sunmanın tek yeri olacaktı.