Soyluların Fosseptik Çukurunda Ölümü: Erfurt Vakası

1184 yılının Temmuz ayında Erfurt şehri, tarihe korkunç bir olayla damgasını vurdu. Şehirde yer alan Petersberg Kalesi, toprak anlaşmazlığı nedeniyle bir araya gelen VI. Henry ve bir grup soylunun trajik sonuna sahne oldu. Buluşma, anlaşmazlık sonucu yaşanan bir toprak sorununun yol açtığı bir trajediye dönüştü. Zeminin ağırlığa dayanamayarak parçalanması sonucu kalede bulunanların çoğu, altındaki fosseptik çukurunun içine düşerek hayatlarını kaybetti. Bu olay, tarih boyunca unutulmayacak trajik bir anı olarak kalacaktı.

Erfurt vakası, 1184 yılında tarihi Petersburg kalesinin en eski binası St. Peter Manastırı kilisesinde yaşanmıştır. Tam tarihi belirsiz olmakla beraber 26 Temmuz’da gerçekleştiği bazı kayıtlara geçmiş olan toplantı, kilisenin bir odasında yüz kişiden daha fazla kişiyle gerçekleştirilmiştir. Toplantı katılımcıları kral ve oldukça seçkin bir zümreden oluşmaktadır: Ziegenhain Kontu III. Gozmar, Abenberg Kontu I. Friedric, Kirchberg'li I. Friedrich Burgrave, Schwarzburg Kontu I. Heinrich, Kont Burgrave Burchard, Lihtenştayn'dan Kont Hansteiner, Wartschitt'ten Burgmeister Breuer ve Meldingen'den Beringer Avrupa’nın önemli derebeyleriydi. Toplantı kilisenin bir odasında, zeminin çürümüş kirişleri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Ta ki zemin çöküp insanlar fosseptik çukuruna düşene kadar.

Almanya Kralı VI. Henry, Thüringa'lı Landgrave (Kont) III. Louis ile Mainz Başpiskoposu Conrad arasındaki toprak anlaşmazlığını çözmek amacıyla gayri resmi bir toplantı düzenledi. Bu dönemde, feodal soylular ile Roma Katolik Kilisesi’nin arasındaki sürekli güç anlaşmazlıkları nedeniyle doğan siyasi bir anlaşmazlık bulunmaktaydı. Toplantıya konu olan anlaşmazlık, toprak kontrolüyle ilgiliydi ve VI. Henry, Avrupa'nın en güçlü hükümdarı olma isteğiyle hareket ediyordu. Bunun nedeniyle Henry, anlaşmazlığı çözüp etkisini hissettirmek istiyordu. Ancak toplantı sırasında kilise binası, ağırlığa dayanamayarak çöktü. Toplantıya katılanların ağırlıkları zemine o kadar fazla geldi ki bütün katılımcılar ikinci kattan önce birinci kata düştüler. Birinci kat zemini de bu ağırlığa dayanamadı ve sonunda bodrum katına düştüler. Binanın bodrum katı, tuvaletlerin ve kalenin dışkılarının toplandığı fosseptik çukurundan oluşuyordu. Döneminde bu fosseptik çukurları sürekli boşaltılmıyor ya da temizlenmiyordu, bu olay yaşandığında da fosseptik temizlenmemiş ve bodrumdaki dışkı yoğunluğu oldukça fazlaydı.

Kral ve başpiskopos, bazı siyasi meseleleri baş başa görüşmek için bir köşeye çekilmişlerdi ve yer çöktüğünde, bulundukları konum nedeniyle alt katın pencere pervazına tutunarak kurtulma umuduyla beklediler. Ancak diğer toplantı katılımcıları bu kadar şanslı değildi. Yerin çökmesiyle birlikte birbirlerinin üstüne yığılarak fosseptik çukuruna düştüler. Bu trajik olayda birçok insan dışkı içinde boğularak hayatını kaybetti, yüzme yeteneğine sahip olan bazıları ise kendilerini zorlukla kurtarmayı başardılar. Bu dehşet verici olayın ardından tartışmak için toplandıkları anlaşmazlığın nasıl sonuçlandığı tam olarak bilinmemektedir.

Çukura düşüp hayatta kalanlar arasında Kont III. Louis de bulunuyordu. Olaydan sonra birçok enfeksiyon geçirdiği tarihi olarak kaydedilmiştir. Rakibi başpiskopos Conrad da VI. Henry gibi bir pencere pervazına tutunmuş ve kurtarılmayı beklemiştir. Kurtarma sonrası, VI. Henry hemen Erfurt şehrini terk etmiştir. VI. Henry ileride Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu’nun kralı olmuştur. Conrad ise 1197 yılında Haçlı seferlerine katılmış ve zenginleşmiştir. 1200 yılında Macaristan’dan dönerken ölmüştür.

Erfurtlu Aziz Petrus kroniğinde detaya girmeden bu olaydan şöyle bahseder: “Kral Henry, Polonya'ya giderken Erfurt'u geçiyordu ve burada Mainz Başpiskoposu Conrad ile Thuringia'lı Ludwig arasında şiddetli bir anlaşmazlık yaşanıyordu. Aralarında barış sağlamaya çalıştığı bir sırada, yüksek bir odada birçok kişi tarafından çevriliyken, bina aniden çöktü ve birçok kişi alt kuyuya düştü. Bazıları zorlukla kurtarıldı, diğerleri ise çamura gömülerek boğuldu.”

Çağdaş kaynaklar bu faciada altmıştan fazla insanın öldüğünü yazar, sayının yüze kadar varabileceğine de değinilmiştir. Hakkında az bilinen bu olayı, yakın zamanda Tunzenhausen'li Papaz Leitzmann araştırmış, toplantıya katılanların lağım çukuruna düştüğünü yazmıştır. Ölenlerin çoğu insan dışkısında, bazıları ise çürüyen atıkların yaydığı dumandan boğulmuştur. Geri kalanlar ise düşen enkaz altında ezilerek can vermiştir.