Kubaba, antik Mezopotamya mitolojisinde önemli bir tanrıça figürüdür. Adını Sumer dilinde "anne" anlamına gelen "kug" kelimesinden almaktadır. Kubaba'nın kökeni, Hititlerden ve Hurrilerden Mezopotamya'ya gelen Anadolu tanrıçalarına kadar uzanabilir. Kubaba, genellikle bereket, doğurganlık, koruma ve adalet gibi konularla ilişkilendirilir. O, birçok Mezopotamya şehri için yerel bir koruyucu tanrıça olarak kabul edilse de özellikle Hititlerin başkenti Hattuşa'da ve Lidya'nın başkenti Sardes'te saygı görmüştür.
Kubaba, farklı kültürlerde ve dönemlerde farklı şekillerde temsil edilmiştir. Bazen sikkeler üzerinde tahtta oturan bir kadın olarak tasvir edilirken, bazen de asa tutan bir kadın olarak resmedilir. Başında genellikle "polos" adı verilen yuvarlak bir taç bulunur.
Kubaba, Kral Sargon döneminde (M.Ö. 2400'lerde ) Karkamış şehrini fetheden ve sonrasında kenti yöneten bir tanrıça olarak kabul edilir. Kral Sargon, antik dönemde yaşamış önemli bir Asur hükümdarıdır. Asıl adı Sharrukin veya Sharru-kin olan Sargon, M.Ö. 24. yüzyılda Asur İmparatorluğu'nun başkenti Ninova'yı yönetmiştir. Sargon, Asur tarihindeki en güçlü ve etkili krallardan biri olarak kabul edilir.
Kral Sargon, saltanatı boyunca Asur İmparatorluğu'nu genişletmek ve güçlendirmek için bir dizi askeri sefer düzenlemiştir. Sargon, fethedilen birçok bölgede Asur yönetimini sağlamlaştırmış ve böylece imparatorluğun sınırlarını genişletmiştir. Kubaba ise onun hükümdarlığı zamanında, Karkamış'ın gücünü ve zenginliğini artırmıştır. Kral Sargon zamanında Kubaba’nın tanrıça olarak olarak kabul edilmesi ve bu çerçevede ortaya atılan gelişmeler tamamen rivayetle sınırlıdır.
Kubaba'nın Yunan mitolojisindeki bazı tanrıçalarla bağlantılı olduğu düşünülmektedir. Örneğin, Anadolu'daki Kybele (Cybele) kültü, Kubaba'nın etkilerini taşımaktadır. Kybele, bereket ve doğurganlıkla ilişkilendirilen "Ana Tanrıça" olarak kabul edilir ve Roma İmparatorluğu döneminde büyük bir dini öneme sahip olmuştur. Bazı bilim insanları tarafından Kubaba'nın Kybele'nin erken bir formu veya öncülü olabileceği düşünülmüştür. Kubaba'nın Anadolu kökenli olduğu ve zamanla Kybele'ye dönüştüğü de öne sürülmüştür. Bununla birlikte, bu konu hakkında kesin bir kanıt bulunmamaktadır. Kubaba ve Kybele'nin ayrı tanrıçalar olduğu görüşü de yaygındır.
Antik dönemde tanrı ve tanrıçalar arasında benzer özellikler ve sembolik ilişkiler bulunabilir. Bu nedenle, Kybele ve Kubaba arasında bazı benzerlikler ve ortak özellikler olabilir, ancak net bir ilişki hakkında tam bir kesinlik sağlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Bağdere, Kader. ‘’Eski Anadolu ve Eski Mezopotamya’da Tanrıça Kültleri’’. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih ana Bilim Dalı, Eskiçağ Tarihi Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2021.
Çapar, Ömer. ‘’Roma Tarihinde Magna Mater (Kybele) Tanımı’’. D.T.C . F. Derg. XXIX /1-4 Sayı: 167, 1979.
Cottier, Cody. ‘’Queen Kubaba: The Tavern Keeper Who Became the First Female Ruler in History’’. Erişim Tarihi: 10.05.2023. https://www.discovermagazine.com/planet-earth/queen-kubaba-the-tavern-keeper-who-became-the-first-female-ruler-in-history
Sahir. ‘’The King List and Queen Kubaba: The First Recorded Queen of the Ancient World’’. Erişim Tarihi: 10.05.2023. https://www.ancient-origins.net/history-famous-people/queen-kubaba-0018400
İngiltere tarihinde Protestan reformuna karşı çıkarak, Katolik inancını savunan Kraliçe Mary'nin Protestan...
Wilhelm von Humboldt, Prusyalı bir devlet adamıdır. Bakanlık ve diplomatlık yanında filozof, dilbilimci ve eğitimcidir....
Asıl adı Saadia ben Yosef olan Saadia Gaon Müslümanlar arasında Said el-Feyyumi olarak tanınmaktadır. Babilonya’da...
Osmanlı’nın en gözde mimarı olan Sinan, Kayseri’nin Ağırnas köyünde dünyaya gelmiştir. Yavuz...
Said Halim Paşa, döneminin İslam çizgisindeki aydınlarındandır. Çağdaşlarının aksine İsviçre’de...
Sıdıka Cuma, eleştirmenlerce beğenilen, birçok ödüle sahip çağdaş İslam sanatçısı, grafik...
Hz. Peygamber’i, ashabını ve İslâm dinini, müşriklerin hicivlerine karşı şiirleriyle savunduğu için...
755-769 yılları arasında Çin’de süren An Lushan ayaklanması sonucu 36 milyon insan hayatını kaybetmiştir....
Astronomi insanlık tarihi kadar eski bir bilimdir. Gökyüzü her zaman insanlar için bir merak konusu...
“Hüccetülislâm” ve “Zeynüddin” isimlendirmeleri ise İmam Gazzali’nin...