Japon Disiplini: 5S Kuralı

Japon disiplini, Japon kültüründeki birçok özelliğe dayanır. Japon iş kültüründe, işe saygı gösterme, çalışmaya bağlılık, disiplin ve çalışma arkadaşlarına saygı gösterme gibi değerler önemlidir. Japon çalışma disiplini, işyerinde belirli kurallara ve prosedürlere uygun davranışları ifade eder. Bu kurallar genellikle sıkıdır ve çalışanların işyerinde yaptıkları her şeyi kapsar. Örneğin, işe geç kalmak veya işyerinde düzensiz davranmak, Japon iş kültüründe kabul edilemez olarak görülür. Japonların 5 S'i, bir işyerinde veya organizasyonda düzen, temizlik ve etkinlik sağlamak amacıyla kullanılan bir yönetim felsefesi olan 5S'in anahtar kelimeleridir. Bu kelimeler Japonca kelimelerden türetilmiştir.

Seiri: Japonların 5S sistemi içindeki ilk adımdır ve işyerindeki gereksiz nesneleri ayırmayı ve düzenlemeyi amaçlar. Japonca "ayıklama" anlamına gelen Seiri, işyerindeki fazla nesnelerin ortadan kaldırılması ve gereksiz malzemelerin atılması veya yeniden kullanılabilir olanların uygun bir şekilde depolanması için düzenlemeler yapılmasını sağlar. Bu adım, işyerindeki düzeni ve iş akışını iyileştirerek verimliliği artırır ve işyerinde zaman ve enerji tasarrufu sağlar. İşyerindeki malzemeler, kullanım sıklığına göre gruplandırılır ve sık kullanılan malzemeler daha yakın ve kolay erişilebilir bir yere konulurken, nadiren kullanılan malzemeler daha uzak bir yere taşınır veya atılır. Seiri'nin faydaları arasında, işyerinde daha düzenli bir ortam yaratmak, gereksiz nesnelerin atılmasıyla malzeme ve depolama maliyetlerini azaltmak, işyerindeki iş akışını ve verimliliği artırmak, iş güvenliği risklerini azaltmak ve çalışanların işlerini daha kolay ve verimli bir şekilde yapmalarını sağlamak yer alır.

Seiton: Japonların 5S sisteminin ikinci adımıdır ve düzenleme anlamına gelir. Bu adım, iş yerindeki malzemelerin uygun bir şekilde organize edilmesini ve düzenlenmesini amaçlar. Malzemelerin kullanım sıklığına göre gruplandırılarak, sık kullanılan malzemelerin daha kolay erişilebilir bir yerde saklanması sağlanırken, nadiren kullanılan malzemelerin daha uzak bir yerde depolanması sağlanır. Seiton adımının hedefi, işyerinde malzeme arama zamanını azaltmak, işyerinde iş akışını optimize etmek ve verimliliği artırmaktır. Bu adım aynı zamanda işyerindeki alan kullanımını optimize ederek, işyerindeki depolama maliyetlerini azaltabilir. Seiton adımı aynı zamanda işyerinde iş güvenliği açısından da önemlidir. İş yerindeki malzemelerin uygun bir şekilde saklanması ve düzenlenmesi, işyerindeki kazaların ve yaralanmaların önlenmesine yardımcı olabilir. 

Seiso: Japonların 5S sisteminin üçüncü adımıdır ve temizlik anlamına gelir. Bu adım, iş yerindeki tüm yüzeylerin ve ekipmanların temizlenmesini, bakımını ve düzenli olarak kontrol edilmesini amaçlar. Seiso adımı, iş yerindeki tüm malzemelerin tozdan ve kirden arındırılmasını, yerlerin ve yüzeylerin temizlenmesini, ekipmanların ve araçların tamir ve bakımının yapılmasını içerir. Bu adım, iş yerindeki tüm ekipman ve yüzeylerin ömrünü uzatmak, işyerindeki kaliteyi artırmak ve iş güvenliği sağlamak için önemlidir. Seiso adımı ayrıca, iş yerinde işletme verimliliğini artırmak için de önemlidir. Temiz bir işyeri, çalışanların işlerini daha hızlı ve daha kolay yapmalarına yardımcı olabilir. Ayrıca, tüm malzemelerin ve ekipmanların düzenli olarak kontrol edilmesi, daha az arıza, daha az üretim kaybı ve daha az onarım maliyeti anlamına gelebilir.

Seiketsu: Japon 5S sisteminin dördüncü adımıdır, standardizasyon ve sürekli iyileştirme anlamına gelir. Bu adım, işyerindeki tüm süreçlerin standardize edilmesini, iyileştirilmesini ve sürdürülebilmesini sağlar. Bu standartlar, iş yerindeki tüm süreçlerin nasıl yapılacağını, ne zaman yapılacağını, hangi malzemelerin kullanılacağını ve hangi prosedürlerin izleneceğini belirlemelidir. Standartlar, iş yerindeki kalite, verimlilik ve güvenliği artırmak için gereklidir.  Bu, iş yerindeki işletme verimliliğini artırırken hata oranlarını düşürür. Seiketsu adımı ayrıca, sürekli iyileştirme ve öğrenme için bir zemin hazırlar. 

Shitsuke: Japon 5S sisteminin beşinci ve son adımıdır. Disiplin veya süreklilik anlamına gelir. Bu adım, önceden belirlenmiş 4S adımının sürekli olarak uygulanmasını ve sürdürülmesini sağlamayı amaçlar. Shitsuke adımı, iş yerinde disiplinin sağlanması ve 5S uygulamalarının sürdürülebilmesi için gerekli olan alışkanlıkların ve davranışların geliştirilmesini içerir. Bu adım, iş yerinde disiplini sağlamak için eğitim, motivasyon ve liderlik rolü oynamayı gerektirir. İş yerindeki yöneticilerin, çalışanları 5S adımlarının önemini anlamaları için eğitim vermeleri ve sürekli olarak motive etmeleri gerekmektedir. Ayrıca, liderlerin bu uygulamaların uygulanmasını gözlemlemesi ve örnek teşkil etmesi de gerekmektedir.