Konya Bilim Merkezi İlimge

İsrail Sempatizanı Cumhurbaşkanı: Enver Sedat

 Rümeysa Taşan
 3 dk  124

25 Aralık 1918'de Mısır'ın el-Minufiyyah valiliğindeki al-Kawm'da, 13 çocuklu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Envar Sedat, İngiliz kontrolü altındaki bir Mısır'da büyüdü. 1936'da İngilizler Mısır'da bir askeri okul kurdu. Sedat bu okulun ilk öğrencileri arasındaydı. Akademiden mezun olduktan sonra Sedat hükümette görev aldı ve burada bir gün Mısır'ı yönetecek olan Cemal Abdülnasır ile tanıştı. İkili, İngiliz yönetimini devirmek ve İngilizleri Mısır'dan sürmek için tasarlanmış devrimci bir grup kurmak amacıyla bir araya geldi. Grup başarıya ulaşamadan İngilizler Sedat'ı 1942'de tutuklayıp hapse attırdı. Ancak o iki yıl sonra hapisten kaçtı. 1946'da Sedat, bu kez İngiliz yanlısı bakan Emin Osman'ın suikastına karıştıktan sonra tekrar tutuklandı. 1948'e kadar tutuklu kalan Sedat, serbest bırakıldıktan sonra Nasır'ın Hür Subaylar örgütüne katıldı ve grubun 1952'de Mısır monarşisine karşı çıkarılan silahlı ayaklanmada yer aldı. Dört yıl sonra Nasır'ın başkanlığa yükselişini destekledi. Sedat, Nasır'ın yönetiminde birçok yüksek makamda bulundu ve sonunda Mısır'ın başkan yardımcısı oldu (1964–1966, 1969–1970). 28 Eylül 1970'te Nasır ölünce Sedat başkan vekili oldu ve Sedat 15 Ekim 1970'te ülke çapında yapılan oylamada bu görevi tamamen kazandı. 


Sedat, hem iç hem de dış politikada kendisini hemen Nasır'dan ayırmaya başladı. Yurt içinde, dış ticareti ve yatırımı çekmek için tasarlanmış bir ekonomik program olan infitah (Arapça "açılma" anlamına gelir) olarak bilinen açık kapı politikasını başlattı. Fikir ilerici olsa da bu hareket yüksek enflasyona ve zengin ile fakir arasında büyük bir uçuruma yol açarak huzursuzluğu artırdı. Ocak 1977'deki gıda isyanlarına katkıda bulundu. Sedat'ın gerçekten etki yarattığı yer dış politikaydı; Mısır'ın uzun süredir düşmanı olan İsrail'le neredeyse anında barış görüşmelerine başladı. Başlangıçta İsrail, Sedat'ın (İsrail'in Sina Yarımadası'nı geri vermesi durumunda barışın gelebileceğini öne süren) şartlarını reddetti ve Sedat ile Suriye arasında 1973'te bölgeyi geri almak için askeri bir koalisyon kurdu. Bu eylem, Sedat'ın da dâhil olduğu Ekim (Yom Kippur) Savaşı'nı ateşledi.

Yom Kippur Savaşı'ndan birkaç yıl sonra Sedat, Orta Doğu'da barışı inşa etme çabalarına yeniden başladı. Kasım 1977'de Kudüs'e gitti ve barış planını İsrail parlamentosuna sundu. Böylece Sedat'ın bölgedeki güçlü Arap direnişi karşısında İsrail'e tekliflerde bulunmasıyla bir dizi diplomatik çaba başladı. ABD Başkanı Jimmy Carter, Sedat ile İsrail Başbakanı Menachem Begin arasındaki müzakerelere aracılık etti ve Eylül 1978'de Mısır ile İsrail arasında ön barış anlamı taşıyan Camp David Anlaşması imzalandı. Tarihi çabaları nedeniyle Sedat ve Begin, 1978'de Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü. Nobel kabul konuşmasında, "Benim aracılığımla kendini ifade eden ebedi Mısır'dı: Savaşlara son verelim, hayatı eşitlik ve hakikatin sağlam temeli üzerinde yeniden şekillendirelim" dedi.


Müzakerelerin devamı, 26 Mart'ta Mısır ile İsrail arasında (İsrail ile bir Arap ülkesi arasındaki ilk barış anlaşması) kesinleşmiş bir barış anlaşmasının imzalanmasıyla sonuçlandı. Sedat'ın yurtdışındaki popülaritesi, Mısır'da ve Arap dünyasında kendisine karşı duyulan yeni bir düşmanlıkla eşleşti. Anlaşmaya muhalefet, gerileyen Mısır ekonomisi ve bunun sonucunda ortaya çıkan muhalefeti Sedat'ın bastırma girişimleri genel karışıklığa yol açtı. 6 Ekim 1981 Silahlı Kuvvetler Günü'nde Sedat, Mısır'ın Kahire kentinde Yom Kippur Savaşı anısına düzenlenen askeri geçit töreni sırasında Mısır İslami Cihadı’nın üyeleri tarafından öldürüldü.

#İsrail #Enver Sedat #Mısır #Yom Kippur
0
0
0
Kaynakça

Biography, “Anwar El-Sadat - President, Egypt & Death”, 30 Mart 2021, Erişim 15 Şubat 2024, https://www.biography.com/political-figures/anwar-el-sadat 

Al Jazeera, “Profile: Anwar Sadat”, Erişim 15 Şubat 2024, https://www.aljazeera.com/news/2010/1/25/profile-anwar-sadat 

The Washington Institute “Sadat and His Legacy: Egypt and the World, 1977-1997 |”, Erişim 15 Şubat 2024, https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/sadat-and-his-legacy-egypt-and-world-1977-1997 

BENZER MAKALE
İngiltere Tarihindeki Kanlı Kraliçe

İngiltere Tarihindeki Kanlı Kraliçe

İngiltere tarihinde Protestan reformuna karşı çıkarak, Katolik inancını savunan Kraliçe Mary'nin Protestan...

Modern Üniversitenin Kurucusu: Wilhelm von Humboldt

Modern Üniversitenin Kurucusu: Wilhelm von Humboldt

Wilhelm von Humboldt, Prusyalı bir devlet adamıdır. Bakanlık ve diplomatlık yanında filozof, dilbilimci ve eğitimcidir....

Ortaçağ Yahudi Alimi: Saadia Gaon

Ortaçağ Yahudi Alimi: Saadia Gaon

Asıl adı Saadia ben Yosef olan Saadia Gaon Müslümanlar arasında Said el-Feyyumi olarak tanınmaktadır. Babilonya’da...

Osmanlı Mimarisine Yön Veren İsim: Mimar Sinan

Osmanlı Mimarisine Yön Veren İsim: Mimar Sinan

Osmanlı’nın en gözde mimarı olan Sinan, Kayseri’nin Ağırnas köyünde dünyaya gelmiştir. Yavuz...

Said Halim Paşa’nın Hayatı ve Düşünceleri

Said Halim Paşa’nın Hayatı ve Düşünceleri

Said Halim Paşa, döneminin İslam çizgisindeki aydınlarındandır. Çağdaşlarının aksine İsviçre’de...

Bir İslam Sanatçısı: Sıdıka Cuma

Bir İslam Sanatçısı: Sıdıka Cuma

Sıdıka Cuma, eleştirmenlerce beğenilen, birçok ödüle sahip çağdaş İslam sanatçısı, grafik...

Peygamber Efendimizin Şairi: Hassan Bin Sabit

Peygamber Efendimizin Şairi: Hassan Bin Sabit

Hz. Peygamber’i, ashabını ve İslâm dinini, müşriklerin hicivlerine karşı şiirleriyle savunduğu için...

Ölümcül İsyan: An Lushan Ayaklanması

Ölümcül İsyan: An Lushan Ayaklanması

755-769 yılları arasında Çin’de süren An Lushan ayaklanması sonucu 36 milyon insan hayatını kaybetmiştir....

Meşhur Astronomi Alimleri: Mecrîtî ve Zerkali

Meşhur Astronomi Alimleri: Mecrîtî ve Zerkali

Astronomi insanlık tarihi kadar eski bir bilimdir. Gökyüzü her zaman insanlar için bir merak konusu...

Hüccetülislâm: İmam Gazzali mi? İmam Gazali mi?

Hüccetülislâm: İmam Gazzali mi? İmam Gazali mi?

“Hüccetülislâm” ve “Zeynüddin” isimlendirmeleri ise İmam Gazzali’nin...

ANASAYFA
RASTGELE
KATEGORİLER
POPÜLER
EN YENİLER