Fransa'yı Kurtaran Köylü Azize: Jeanne d’Arc

İngiltere Fransa'yı 15. yüzyılda işgal etmek üzereydi. Bu işgali engellemede kilit rolü oynayan kişi büyük komutanlar, krallar veya askerler değil, köylü bir kız olan Jeanne d’Arc’dı. Peki kim bu Jeanne d’Arc?

1412 yılında Kuzeydoğu Fransa’nın Domrémy şehrinde doğan Jeanne d’Arc, Jacques d’Arc’ın kızıydı. Okuma yazmayı bilmiyordu ama annesi onu dindar bir Katolik Hristiyan olarak yetiştirdi. Jeanne dünyaya geldiğinde Fransa çoktan İngiltere tarafından yüzyıl savaşları ile parçalara ayrılmıştı. 1420 yılında Fransa veliaht prensi Charles of Valois gayri meşru olduğu suçlamalarından dolayı mirastan mahrum edildi ve İngiltere kralı 5. Henry aynı anda Fransa kralı ilan edildi.

Kaynaklara göre Jeanne 13 yaşında iken tanrı tarafından çok önemli bir görev için gönderilen sesler duymaya başladı. Bu görev Fransa'yı işgalcilerden kurtarıp prens Charles’ı Hak ettiği tahta getirmekti. Görevinin pir parçası olarak Jeanne bekâret yemini etti.

1428 yılında Jeanne veliaht prense sadık olanların bulunduğu Vaucouleurs kalesine doğru bir yolculuğa çıktı. Kaleye ulaştığında Robert de Baudricourt  onunla görüşmeyi reddetti ama Jeanne ısrarcıydı. Sonunda küçük bir grup Jeanne’nin bir efsanede geçen, Fransa'yı kurtaracak kişi olduğuna inanmaya başladı.

Başlangıçta sert bir tavır takınan ve Jeanne’yi reddeden Baudricort, Jeanne’nin ısrarları üzerine onu kabul ettti. Böyle uzun bir yolculuk genç bir kız için çok tehlikeliydi. Bundan dolayı Jeanne saçlarını kesip erkek kıyafetlerini giyerek düşman topraklarından geçti ve veliaht prensin bulunduğu Chinon’a doğru 11 günlük bir yolculuk yaptı. Saraya vardığında veliaht prens bir organizasyon düzenledi.  Prens de konukların arasına saklandı. Jeanne prensi daha önce hiç görmemesine rağmen hemen tanıdı ve önünde diz çöktü. Kendisinin tanrı tarafından gönderildiğini, Fransa'yı işgalden kurtaracak ve prense tacı takmasında yardımcı olacak kişi olduğunu söyledi. Birçok komutan köylü bir kıza böyle bir yetki verilmesine karşı çıktı ama Jeanne prensin onayını aldı ve Fransa tarafından işgal edilen Orléans’a doğru giden birliklere öncülük etti.

Peki halk ve veliaht prens sadece köylü bir kızın komutanlık yapmasına nasıl izin vermişti?

Bu konuyu anlamak için Fransa'nın bulunduğu durumu detaylı bir şekilde incelememiz gerekir. Fransa 1337 yılından beri, yani 93 senedir İngiltere ile arasında geçen 100 yıl savaşlarının içindeydi. Savaş İngiliz kraliyetinin Fransız kraliyeti üstünde hak iddia etmesinden kaynaklanıyordu. 1429 yılında İngiltere, Paris de dahil olmak üzere Fransa’nın bir kısmını işgal etmişti. Fransız yöneticiler sürekli geri çekilmek zorunda kalıyor, yenilgi üzerine yenilgi yaşıyorlardı. 1428 yılında İngiltere Orleon’a kadar ilerleyebilmişti. Böyle zorlu bir durumda ortaya Jeanne d’Arc çıktı. Olayın detayları belli değil ama Jeanne d’Arc gerçekten de yaşamış bir karakterdir. 

Jeanne d’Arc 1412 yılında Zengin bir çiftçinin kızı olarak dünyaya geldi. 15. yy. da insanların tanrının sesini duyduğunu iddia etmesi çok rastlanan bir durumdu. Burada önemli bir nokta gerçekten de duyulan sesin başmelek Mikail'in sesi olması, alınan emirlerin gerçekten de ilahi emirler olmasıydı. Çünkü melekler ve tanrının sesleri duyulabiliyorsa şeytanların sesleri de duyulabilirdi. Bundan dolayı veliaht prens Jeanne’nin yardımını kabul ettikten sonra onu din adamları tarafından kontrol ettirdi. Din adamları Jeanne üzerinde hiçbir şeytani etki bulamadılar. 

Jeanne velihat prensin desteğini aldıktan sonra 1429 yılında beyaz zırhı ile bir atın üzerinde yola çıktı ve savaşa bizzat katıldı. İlahi emir alan bir komutan tarafından yönetilen bir orduya karşı İngiltere fazla dayanamadı. Nihayetinde Jeanne büyük bir zafer elde etti ve İngiltere’nin zafer silsilesini kırdı. Zaferin ardından Fransa’nın dört bir tarafından veliaht prense destekler yağmaya başladı. Jeanne savaşın yönetimini tamamen üstlendi. Bir komutan gibi emirler veriyor ve zafer üstüne zafer kazanıyordu.

Jeanne’nin başarısı sonsuza kadar sürmedi. İki askeri başarısızlık tatmak zorunda kalan Jeanne bacağından yaralandı. İnsanların gözünde oluşan “yenilmez kadın” resmi yavaş yavaş yok olmaya başladı. Nihayetinde Burgon'ya askerleri tarafından tutsak alınan Jeanne İngilizlere teslim edildi.

Şubat 1431 de Rouen’da engizisyon mahkemesine çıkarıldı. İngilizlerin amacı Jeanne’yi kafir olarak yargılamaktı. Erkek elbiseleri giymesi ve büyü yapması gibi birçok farklı iddia da bulunuldu. Mahkemenin başlamasından 6 hafta sonra hâkimlerle yüz yüze gelen Jeanne kendisini savunacak avukatı reddetti ve kendini üst düzey bir hitabet ile savundu. Tabii ki bu hakimin hiç hoşuna gitmedi çünkü karşısında eğitimsiz köylü bir kız bekliyordu. Aylarca süren yargılanma sonucu Jeanne 30 Mayıs 1431 yılında kafir ilan edilerek yakıldı. 7. Charles, Jeanne'nin yakılmaması için hiçbir şey yapmadı. Ölümünden yıllar sonra Fransa bir bütün haline geldi ve Jeanne bir efsane olarak tarihe geçti.