Antik Dünyanın 7 Harikası

Dünya tarihi boyunca insanlar tarafından çok sayıda eser meydana getirildi. Bu eserlerden bir kısmı unutulup giderken bir kısmı ise halen bütün ihtişam ve görkemiyle insanları büyülemektedir. Bu eserlerden en görkemlileri antik dünyanın yedi harikası olarak kabul edilmeye başlandı. Bu yedi mimari şaheser, binlerce yıldır bir merak ve şaşkınlık kaynağı olarak kaldı.

M.Ö. 225’de Bizanslı Philo, "Yedi Harika Üzerine" (On The Seven Wonders) adlı eserinde dünyanın yedi harikasını “themata” olarak tanımladı. "Themata" Yunanca "görülmesi gereken şeyler" anlamına gelir. Yedi harika üzerine yazan diğer yazarlar arasında Herodot, Sireneli Callimachus ve Sidonlu Antipater de bulunmaktadır. Orijinal yedi harikadan sadece Büyük Piramit varlığını sürdürmektedir.

Büyük Giza Piramiti (Mısır)

Büyük Giza Piramiti, Mısır’ın Giza Nekropol’ündeki üç piramitten en kapsamlı olanıdır. M.Ö. 2560 civarında inşa edilen Büyük Piramit’in dördüncü hanedan Mısır Firavunu Khufu (Yunanistan’da Keops olarak bilinir) için bir mezar olduğuna inanılmaktadır. 139 metre yüksekliğe ve 53.000 metrekarelik bir taban alana sahip Büyük Giza Piramidi, antik dünyanın yedi harikası arasındadır. Yedi harika arasında en büyüğü ve günümüzde ayakta kalan tek eserdir.

Antik çağlardan bu yana, hatta günümüze kadar Büyük Giza Piramidi dünyanın en doğru hizalanmış yapısı olmuştur. Basitçe söylemek gerekirse, dört tarafı pusulanın dört ana noktasıyla mükemmel bir şekilde hizalanacak kadar hassas bir şekilde inşa edilmiş mimari bir harikadır. Piramidin yapım süresinin kabaca 20 yıl sürmüştür. Bu inşaat hızı, piramitteki mevcut taşlar dikkate alındığında her gün yaklaşık 800 ton taşın hareket ettirilmesi ve yerleştirilmesi anlamına gelmektedir. Piramit, 2,3 milyon taş bloktan oluşmaktadır.

Yıllar boyunca, Büyük Piramit sayısız araştırma ve teorinin odak noktası olmuştur. Pek çok kişi yapımının ve amacının gizemini ortaya çıkarmaya çalışmıştır. Teoriler, dünya dışı yardım kullanılarak inşa edildiği inancından, zaman içinde kaybolan ileri teknoloji kullanılarak inşa edildiği görüşlerine kadar uzanmaktadır.

Babil’in Asma Bahçeleri (Irak) 

Babil’in Asma Bahçeleri, yükselen bir dizi kademeli bahçeden oluştuğu için bir mühendislik harikası olarak tanımlanır. Bu bahçeler, tüm yapının tuğlalar üzerine inşa edilmiş büyük yeşil bir dağ gibi görünmesini sağlayan çeşitli ağaçlar, çalılar ve sarmaşıklar içeriyordu.

Bu muhteşem yapı, bugün Irak’ta yer alan Hillah adlı bir yer olan Babil’de inşa edilmişti. Bu konuda ihtilaflar vardır. Asma Bahçelerinin inşa edilme nedeni şaşırtıcı bir hikaye gibi görünmektedir. Efsaneye göre, M.Ö. 605-562 yılları arasında II. Nebukadnezar tarafından anavatanı Media’nın yeşil tepelerini ve vadilerini özleyen eşi Kraliçe Amytis için yaptırılmıştı.

Bahçede dünyanın dört bir tarafından getirilen çeşitli bitkiler bulunuyordu. Bahçe o kadar geniş bir alana yayılmıştı ki, yükselen muhteşem figür kilometrelerce uzaktan görülebiliyordu.

Bahçenin bir depremle yok olduğu söylenmektedir. Var olup olmadığı ihtilaflarına rağmen, Babil’in Asma Bahçeleri antik dünyanın en ikonik sembollerinden biri olmaya devam etmektedir. Yüzyıllar boyunca edebiyata, sanata ve müziğe ilham kaynağı olmuştur.

Zeus Heykeli (Yunanistan)

Olympia’daki Zeus Heykeli, antik çağın en ünlü heykellerinden biridir. M.Ö. 456’da Yunan heykeltıraş Phidias tarafından inşa edildiği düşünülmektedir. Heykel yaklaşık 12 metre boyundadır. Heykelde Tanrı Zeus’un tahtında oturduğu, teni fildişinden, elbisesi dövülmüş altındandır. Yüzü heybetli bir ifadeyle bir tahtta oturan tanrı Zeus'u tasvir eder. Cüppe giymiş ve zeytin yaprağı çelengi ile süslenmiştir. Sol elinde bir asa, sağ elinde ise bir kartal vardır.

Antik Yunanistan'da Zeus Heykeli, otorite ve refahın güçlü bir simgesiydi. Onu kültürlerinin bir sembolü olarak gören Yunanlılar için de bir gurur kaynağıydı. Gökyüzü tanrısının bu anıt aracılığıyla Olympia'yı izlediğine inanıyorlardı.

Tapınak Hıristiyanlığın yükselişi ve Olimpiyat Oyunları’nın "pagan ayinleri" olarak yasaklanmasının ardından harabeye döndü. M.S. 5. yüzyılda Hıristiyan rahipler Roma imparatorunu tapınağı kapatmaya ikna etti. Anıt daha sonra bir depremde yıkıldığı bildirilen Konstantinopolis'teki bir tapınağa taşındı.

Bugün, Olympia'daki Zeus heykelinin kalıntıları hala görülebilmektedir. Orijinal heykel gitmiş olsa da, Antik Yunanlıların etkileyici başarılarının bir hatırlatıcısı olarak durmaktadır.

Efes Artemis Tapınağı (Türkiye)

M.Ö. 550 yılında Lidya Kralı Croesus tarafından bir Yunan liman kenti olan Efes’te inşa edilmiş ve Yunan tanrıçası Artemis’e adanmıştır. Bugün Efes Artemis tapınağı İzmir'in Selçuk ilçesinde yer alıyor. Artemis tapınağının inşası yaklaşık 120 yıl sürmüştür. Tapınak mermerden yapılmıştı.

M.Ö. 356 yıllarında Herostratus adında bir adam tarafından sırf şöhret kazanmak adına ateşe verilmiştir. Birkaç yıl sonra, M.Ö. 323'te Büyük İskender tapınağı yeniden inşa etti ve eski zenginliğine kavuşturdu. M.S. 262'de, bir Hıristiyan fanatik çetesi tarafından yeniden yok edildi. Bu iki yıkıcı olaya rağmen, tapınağın kalıntıları halen durmaktadır.

Halikarnas Mozolesi (Türkiye)

Halikarnas Mozolesi, M.Ö. 353-350 yılları arasında inşa edilmiş bir mezardır. Günümüzde bulunduğu yer Bodrum'dur. Halikarnas bölgesinde dönemin Pers İmparatorluğu'nda bir Vali olan Mausolus için inşa edilmiştir.

Mozole yaklaşık 45 metre yüksekliğindeydi ve dört tarafı da heykelsi kabartmalarla süslenmişti. Mezar, şehre hâkim bir tepenin üzerine dikilmişti. Tüm yapı kapalı bir avlunun içinde yer alıyordu ve avlunun ortasında mezarın oturduğu taş bir platform vardı. Taş aslanlarla çevrili bir merdiven, dış duvarlarında birçok tanrı ve tanrıça heykeli bulunan platformun tepesine çıkıyordu. Her köşede, ata binmiş taş savaşçılar mezarı koruyordu. Platformun ortasında, mermer mezar kare şeklinde sivrilen bir blok olarak Anıtkabir'in 45 m yüksekliğinin üçte birine kadar yükseliyordu. Bu bölüm, sentorların Lapithlerle savaşı ve Yunanlıların savaşçı kadınlardan oluşan bir ırk olan Amazonlarla mücadelesi gibi aksiyon sahnelerini gösteren kabartmalarla kaplıydı. Anıt Mezar'ın her iki tarafı da dönemin dört ünlü Yunan heykeltıraşından "Leochares, Bryaxis, Paroslu Scopas ve Timotheus" biri tarafından yapılmıştır. Ancak yapı artık ayakta değildir; tıpkı diğer pek çok antik harikada olduğu gibi, onu tamamen dümdüz eden bir dizi depremle karşı karşıya kalmıştır.

Rodos Heykeli (Yunanistan)

Rodos Heykeli, Yunan Güneş Tanrısı Helios'u tasvir eden bir heykeldir. Rodos'un Kıbrıs hükümdarına karşı kazandığı zaferin bir kutlama sembolü olarak inşa edilmiştir. Ünlü Yunan heykeltıraş Lindonlu Chares tarafından M.Ö. 280 yılında inşa edilmiştir. Heykelin yapımına M.Ö. 292 yılında başlandığı tahmin edilmektedir. Heykelin dış kaplaması pirinç plakalar yardımıyla yapılmıştır. Ayrıca heykelin iç kısmına açılan mermer yüklü bir girişten oluşuyordu. Heykelin inşasının 12 yıl sürdüğü tahmin edilmektedir. Tarihi kaynaklara göre, Colossus 33 metre yükseklikte duruyordu, bu da Özgürlük Heykeli'nin ayaktan tacına kadar olan yaklaşık yüksekliğidir. Heykel 54 yıla yakın bir süre ayakta kalmıştır, ancak M.Ö. 226 yılında meydana gelen bir depremde yıkıldığı için bugün artık ayakta değildir.

İskenderiye Deniz Feneri (Mısır)

İskenderiye Feneri, Mısır Ptolemaios Krallığı tarafından Nil Deltası'nın batı ucunda yer alan küçük Pharos adasında inşa edilmiştir. M.Ö. 332 yılında küçük Pharos adasının karşısında İskenderiye şehri kurulmuştur. İskenderiye ve Pharos küçük bir köstebekle birbirine bağlanmıştır. Köstebek, genellikle suyla ayrılmış iki yeri birbirine bağlayan büyük bir taş yapıdır. Deniz feneri M.Ö. 3. yüzyılda inşa edilmiştir. Büyük İskender öldükten sonra ilk olarak Ptolemaios (Ptolemaios I Soter) M.Ö. 305 yılında kendini kral ilan etmiş ve kısa bir süre sonra da deniz fenerinin inşasını başlatmıştır. Bina, oğlu ikinci Ptolemy (Ptolemy II Philadelphus) döneminde tamamlanmıştır. Deniz feneriyle ilgili anlatıların çoğu dönemin Arap gezgin kayıtlarından alınmıştır. Bu kayıtlardan deniz fenerinin 103-118 metre arasında bir yüksekliğe sahip olduğunu tahmin edilmektedir. Fener artık mevcut değildir, zira bir dizi deprem geçirmiş ve ciddi hasar görmüştür.