Albigenois Haçlı Seferi: Katharlar

Haçlı seferleri sadece Orta Doğuda yer alan Müslümanlara yönelik olarak gerçekleştirilmemiştir. Papalığın otoritesini tanımayan Hristiyan Katharlar’a yönelik Haçlı seferide düzenlenmiş ve binlerce Kathar katledilmiştir.

Katharizm olarak adlandırılan Hristiyan mezhebi, Fransa’nın güney bölgelerinde varlık göstermiştir. Güney Fransa’dan Pirenelere ve Kuzey İtalya’ya doğru yayılmıştır. Albi bölgesinde ortaya çıktıklarının bir göstergesi olarak kendilerine Albigen (Albigeois) demişlerdir.

Kathtarların inanç sistemi iyi ve kötü olmak üzere iki tanrıya dayanmaktadır. İyi tanrı ruhani olanların, kötü tanrı ise maddi olanların tanrısıdır. Bu tanımlama ile iki tanrı arasında kesin bir çizginin olduğu görülmektedir. Kötü tanrının Yehova olduğuna inanan Kathtarlar, Eski Ahit’i reddetmişlerdir. İsa’nın tanrı’nın oğlu olduğuna karşı çıkan Kathtarlar “Tanrı, İsa ve Kutsal Ruh” üçlemesini de reddetmektedir. Yeni Ahit’in yaptığı tanrı tanımlamasını iyi tanrı olarak kabul etmişlerdir. Sade bir hayat yaşayan Kathtarlar dünyevi zevklerden kaçınmıştır. Kathtar inancına göre kötülük, dünyevi hırslar ve şahsi arzular neticesinde ortaya çıkmaktadır.

Kathtar inancına göre Tanrı ile insan arasında aracıya ihtiyaç olmadığı ve kimsenin bu ilişkiye müdahil olamayacağı savunulmaktadır. Bu nedenle Kilise ve Papalık başta olmak üzere Katolik inancının kurumsallığına karşı çıkılmıştır.

Güney Fransa’da Katolik inancının dünyevi hırslara ve siyasi ilişkiler içerisine girmesi Kahtar inancının yayılmasını kolaylaştırmıştır. Bölgede yer alan Katolik inancının temsilcilerinin dini görevlerini yerine getirmemeye başlaması halkın arayışına yanıt verebilecek olan Kathtar inancının popülaritesinin artmasına olanak sağlamıştır. Siyasi mücadelelere ve dini kendi çıkarları doğrultusunda kullanmaları neticesinde bölgedeki soylu tabakada Kathtarlara açık bir kapı bırakmıştır.

Güney Fransa’da artan Kahtar varlığı Papalığı oldukça fazla rahatsız etmiş ve harekete geçmesine neden olmuştur. Papalık bölgeye Pisikoposlar göndererek halkın tekrar Katolik çizgisine döndürülmesini amaçlamıştır. Bölgedeki Kiliselerin durumunu gören Psikoposlar durumun vahametini anlayarak çeşitli girişimlerde bulunmuş olsalar da istenilen geri dönüş alınamamıştır.

Papa III. Eugenius ve halefi III. Alexander, çeşitli yöntemlerle Kathtar inancını yıpratmaya çalışmıştır. Bölgede hızla yayılan Kathtarlara yardım edilmesi yasaklanmış, Kathtar inanç sistemine yönelik çeşitli eleştiriler getirilerek kısmen fikri alanda mücadele edilmiştir. Papa III. Innocentius’un girişimleri ile bölgede vaazlar gerçekleştiren Azizlerin çabasıyla kısmi bir topluluk Katolik inancına geri dönmüştür.

III. Innocentius’un bölgede Azizler vasıtasıyla gerçekleştirdiği girişimin yanında siyasi görüşmelere de devam etmiştir. Fransa Kralı Philippe’e mektup gönderen Papa istediği dönüşü alamamıştır. Siyasi bir hareketle Kathtarların etkisinin ortadan kalkacağına inanan Papa, Fransa’nın İngilizlerle mücadelesini dikkate almamıştır. İngilizlerle mücadeleyi öne süren Kral, Papa’nın teklifini geri çevirmiştir.

Papa’nın bölgede bulunan temsilcisi Pierre de Castelnau’nun Toulouse kontunu aforoz etmesi bölgedeki gerginliğin artmasına neden olmuştur. 1207’de Pierre de Castelnau’nun Toulouse kontunun emrindeki bir şövalye tarafından öldürülmesi bardağı taşıran son damla olmuştur. Bölgeye Haçlı Seferi düzenleme düşüncesinde olan Papa’nın eline geçen bu koz neticesinde bölgeye bir Haçlı Seferi düzenlenmiştir.

1209 yılında Papalık tarafından organize edilen Haçlı ordusu Lyon’da toplanmıştır. Seferin büyüklüğü ile ilgili çeşitli rakamlar ifade edilmekle birlikte yarısı profesyonel askerlerden oluşan 15-20000 arası askerin sefere katıldığı öngörülmektedir. Haçlı ordusu Carcassonne, Albi ve Beziers şehirlerini hedef almayı amaçlamıştır.

Haçlı ordusu ilk olarak Beziers’ye ulaşmıştır. Haçlı ordusu ile yapılan çeşitli müzakereler sonuç vermemiş halk şehri savunmaya başlamıştır. Büyük bir şehir olan Bezirs’e güvenen halk şehri belirli bir süre savunmuş olsa da uzun süre dayanamamıştır. Haçlı ordusu şehir sokaklarına girmiş, yağma ve katliama başlamıştır. Haçlı Seferinin önderlerinden olan Arnaud Amalric’e şehirde bulunan Katolik ve Kathtarların nasıl ayırt edileceği sorulduğunda “Hepsini öldürün, Tanrı kendinden olanı ayırır” cevabını vermiştir. Şehirde karmaşa hakimken Kiliselere sığınan Katolik ve Kathtarlar katledilmiştir. Ganimet peşinde koşanlarında bulunduğu ordu şehri yağmalamış ve ateşe vermiştir. Şehirde kaç kişinin öldüğü ile ilgili net bir bilgi olmamakla birlikte 8.000 civarı bir rakam verilmektedir.

Aynı şekilde Kathtarların merkezi olarak görülen Carcassonne şehrine ulaşan Haçlı birlikleri şehri ele geçirmiştir. Sefer boyunca küçük yerleşim yerleri ve şatoları da ele geçiren Haçlılar birçok Kathtar’ı öldürmüştür. Kathtarlar yer altına çekilerek küçük gruplar halinde ibadetlerini yerine getirmeye devam etmiştir. İlerleyen dönemlerde engizisyon vasıtasıyla gizlenen birçok Kathtar katledilmiştir.